Зміцер Бандарэнка
Зміцер Яўгенавіч Бандарэнка
Нарадзіўся 28 верасня 1963 года ў Мінску. У 1984 годзе скончыў Інстытут фізкультуры.
У 1995-1996 гг. працаваў на незалежным Радыё 101.2 FM, закрытым ўладамі. Адзін з заснавальнікаў грамадзянскай ініцыятывы “Хартыя-97», каардынатар грамадзянскай кампаніі «Еўрапейская Беларусь», сябра ГА «Беларуская асацыяцыя журналістаў».
Пад час прэзідэнцкіх выбараў 2010 г. быў актывістам штаба кандыдата ў прэзідэнты Андрэя Саннікава. Быў арыштаваны 20 снежня ва ўласнай кватэры і змешчаны ў СІЗА КДБ.
На працягу таго часу, калі Бандарэнка чакаў суду, улады не дазвалялі яму сустрэчы з адвакатам на працягу некалькіх месяцаў, і падвяргалі яго фізічнаму і псіхалагічнаму гвалту.
У канцы снежня яму прад’яўлена абвінавачанне па крымінальнай справе, узбуджанай следчым упраўленнем папярэдняга расследавання ГУУС Менгарвыканкама па гг. 1 і 2 арт. 293 КК (масавыя беспарадкі). 4 красавіка абвінавачванне перакваліфікавана на ч. 1 арт. 342 (“арганізацыя і падрыхтоўка дзеянняў, якія груба парушаюць грамадскі парадак, альбо ўдзел у іх”).
27 красавіка 2011 суд Партызанскага раёна г. Мінска прысудзіў Зміцера Бандарэнку да 2-х гадоў калоніі строгага рэжыму. Судовы працэс не адпавядаў патрабаванням справядлівага судовага разбору, гэтак жа не выклікае сумневу факт таго, што дадзены прысуд з’яўляецца палітычна матываваным.
У час знаходжання ў СІЗА стан здароўя Зміцера моцна пагоршыўся, у выніку чаго ён перанёс сур’ёзную аперацыю на хрыбце. Умовы ўтрымання ў СІЗА КДБ і калоніі праваабаронцы прыраўноўваюць да катаванняў. Відавочна, што менавіта праз прымяненне катаванняў і жорсткага абыходжання ў палітвязня абвастрылася захворванне спіны. Тым не менш, нават у такой складанай сітуацыі, адміністрацыя калоніі не пайшла насустрач Бандарэнку і не дазволіла яму прайсці незалежную экспертызу стану здароўя і атрымаць кампетэнтную медыцынскую дапамогу ў прыватных спецыялістаў, тым самым вымусіўшы яго пагадзіцца на аперацыю ў калоніі. Неўзабаве пасля аперацыі яго перавезлі ў медчастку папраўчай калоніі, дзе ён прайшоў кароткачасовую і нерэгулярную рэабілітацыю.
Сёння яго стан здароўя працягвае пагаршацца і яму пагражае частковая страта рухомасці. На дадзены момант перыяд рэабілітацыі скончаны, і, не гледзячы на моцныя болі ў спіне і нагах, палітвязень быў пераведзены з карантыну ў Магілёўскую папраўчую калонію № 15. Гэта рашэнне мае вельмі сур’ёзныя наступствы для яго жыцця і здароўя. Высокая верагоднасць, што праз неаказанне неабходнай медыцынскай дапамогі Бандарэнка стане інвалідам.
Шэфства над Зміцерам Бандарэнкам ўзяў дэпутат Еўрапейскага Парламента Марэк Мігальскі. Ён патрабуе ад беларускіх уладаў забяспечыць яму і іншым палітвязням доступ да незалежных лекараў-спецылістаў, належную медыцынскую дапамогу і адпаведную рэабілітацыю пасля аперацыі.
21 снежня 2011 года міжнародная каманда адвакатаў Зміцера Бандарэнку, якая ўключае прадстаўнікоў арганізацыі «Freedom Now» (ЗША) і юрыстаў міжнароднай юрыдычнай кампаніі «Hogan Lovells» з Вашынгтонскага і Х’юстанскі офісаў, накіравала зварот у Працоўную групу ААН па адвольных затрыманнях ад імя зняволенага беларускага апазіцыйнага лідэра. Юрысты маюць намер дамагчыся, каб Рабочая група ААН па адвольных затрыманнях прызнала, што арышт яго беларускімі ўладамі парушае Міжнародны пакт аб грамадзянскіх і палітычных правах і Усеагульную дэкларацыю правоў чалавека.
Па сканчэнні паловы тэрміну зняволення Бандарэнка было адмоўлена ва ўмоўна-датэрміновым вызваленні, нягледзячы на катастрафічны стан здароўя і адсутнасць спагнанняў з боку адміністрацыі калоніі, а таксама пагашэнне пазову, які вылучаны яму бокам абвінавачвання за нібыта нанесены ўрон падчас удзелу Бандарэнка ў так званых “масавых беспарадках” 19 сьнежня 2010 года.
Палітвязню адмоўлена ў вызваленні з фармулёўкай: «Да змены ступені атэстацыі». Адным з умоў атэстацыі зняволенага ў калоніі з’яўляецца прызнанне віны.
Відавочна, што адміністрацыя калоніі прымяняе бесчалавечнае абыходжанне і выкарыстоўвае розныя метады ціску на Зміцера для таго, каб прымусіць яго напісаць прашэнне аб памілаванні на імя Прэзідэнта.
Праваабаронца Сяргей Усцінаў каментуе сітуацыю: «Небяспечная тэндэнцыя бачыцца ў тым, што падобныя парушэнні неад’емнага права не падвяргацца катаванням, жорсткаму і бесчалавечнаму абыходжанню вяртаюць нас у савецкую рэчаіснасць, поўную страшных прыкладаў знішчэння дысідэнтаў у лагерах. Як прыклад можна прывесці тое, як пасля арышту склаўся лёс рускага пісьменніка-дысідэнта Юрыя Галанскова».
Юрый Галанскоў быў арыштаваны ў 1967 годзе ў рамках вядомага «Працэсу чатырох» па абвінавачванні ў антысавецкай агітацыі і прапагандзе.
12 студзеня 1968 года разам з А. Гінзбургам, якому ён дапамагаў у працы над «Белай кнігай» аб працэсе Сіняўскага-Даніэля (справа Гінзбурга і Галанскова), быў прысуджаны да 7 гадоў лагераў строгага рэжыму. Адбываў тэрмін у лагеры 17-А ў Мардовіі. Браў удзел у акцыях лагернага супраціву. Быў цяжка хворы язвай страўніка, аднак, не гледзячы на настойлівыя прапановы ўладаў, адмовіўся падаваць прашэнне аб памілаванні.
У 1970 годзе Галанскоў звяртаўся за дапамогай у Міжнародны Чырвоны Крыж і Камісію па правах чалавека. Хадайніцтвы сваякоў у Маскве аб аказанні яму неабходнай медыцынскай дапамогі засталіся без адказу.
Юрый Галанскоў памёр у лагернай бальніцы ад перытаніта, які развіўся пасля няўдалай аперацыі – за 2 гады да заканчэння тэрміну зняволення.
Падтрымаць палітвязьня вы можаце, адправіўшы яму ліст ці паштоўку:
Зміцер Бандарэнка
213105 г.Магілёў,
Слаўгарадская шаша, п/а Вейна,
выпраўленчая калонія № 15